بررسی تأثیر نشست حاصل از تخلیه آب زیرزمینی بر تخریب لوله جدار

Authors

  • سعید کریمی نسب استادیار بخش مهندسی معدن دانشگاه شهید باهنر کرمان
  • فرزاد آریانا دانشیار فقید بخش مهندسی مکانیک دانشگاه شهید باهنر کرمان
Abstract:

نشست یکی از پدیده‌های مخاطره آمیز زمین‌شناسی می‌باشد که در اثر فعالیتهای بشری همچون تخلیه دراز مدت آب، نفت و گاز از مخازن زیرزمینی و یا استخراج از معادن زیرزمینی می‌تواند تشدید شود. هنگامی که سفره آبدار تحت بهره برداری قرار می‌گیرد، نیروهای متعادل کننده سفره آبدار در اثر تخلیه آب زیرزمینی دچار تغییر می‌گردند، و زمین نشست می‌کند و سرانجام فرو نشست رخ می‌دهد. یکی از عواقب نشست ناشی از بهره‌برداری آبهای زیرزمینی، رشد لوله جدار چاه آب می‌باشد. البته این لوله جدار نیست که رشد می‌کند بلکه زمین اطراف لوله جدار است که به سمت پایین می‌رود. نیروهای ناشی از نشست همچنین می‌تواند باعث تخریب لوله جدار چاه گردد که این موضوع باعث تحمیل هزینه‌های تعمیر و یا حتی جایگزینی چاه می‌گردد. در این مقاله توسط روش عددی المان محدود در حالتهای دو و سه بُعدی و با استفاده از نرم‌افزار ABAQUS به بررسی تأثیر نشست حاصل از بهره‌برداری آبهای زیرزمینی و افت سطح آبهای زیرزمینی بر لوله جدار چاههای آب با استفاده از اطلاعات یک حوزه آبریز پرداخته شد. نتایج حاصل از شبیه سازیهای ژئومکانیکی به کمک نرم‌افزار ABAQUS نشان داد که مکانیسم ایجاد"کاسه" فرونشست باعث پدید آمدن دو حالت گسیختگی لوله جدار می‌گردد. در یال این گودال رسوبات سطحی می‌توانند به سمت مرکز گودال، بر روی رسهای نرم بلغزند و در مسیر حرکت خود  باعث خمش در لوله جدار شوند. در نزدیکی مرکز گودال فرونشست، مشکل از گونه دیگری است. تراکم قابل ملاحظه رسهای نرم با گذشت زمان، باعث کوتاه شدگی فاصله سطح زمین تا کف چاه می‌گردد. همان گونه که انتظار می‌رود در این وضعیت لوله جدار دچار کمانش می‌شود و در بعضی موارد، لوله‌های جدار از زمین بیرون می‌زنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی پدیده نشست زمین و تأثیر آن بر روی گسیختگی لوله‌های جدار چاه‌های آب در محدوده شهر مشهد با استفاده از پهنه‌بندی تغییرات دانه‌بندی لایه‌های زمین

نشست منطقه‌ای زمین در اثر برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی در نقاط مختلفی از جهان و دشت‌های زیادی از ایران گزارش گردیده است. دشت مشهد در طول 40 سال گذشته با افت 60 متری سطح آب مواجه بوده است. این افت سبب نشست زمین در محدوده‌ای از دشت شده است. آثار نشست به صورت گسیختگی و کج‌شدگی لوله‌های جدار نمایان بوده و موجب ایجاد مشکلاتی بسیاری از جمله تخریب سازه­‌های زیر سطحی گردیده است. در این تحقیق براساس آماره...

full text

بررسی پدیده نشست زمین و تأثیر آن بر روی گسیختگی لوله‌های جدار چاه‌های آب در محدوده شهر مشهد با استفاده از پهنه‌بندی تغییرات دانه‌بندی لایه‌های زمین

نشست منطقه‌ای زمین در اثر برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی در نقاط مختلفی از جهان و دشت‌های زیادی از ایران گزارش گردیده است. دشت مشهد در طول 40 سال گذشته با افت 60 متری سطح آب مواجه بوده است. این افت سبب نشست زمین در محدوده‌ای از دشت شده است. آثار نشست به صورت گسیختگی و کج‌شدگی لوله‌های جدار نمایان بوده و موجب ایجاد مشکلاتی بسیاری از جمله تخریب سازه­‌های زیر سطحی گردیده است. در این تحقیق براساس آماره...

full text

استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی و تأثیر آن در نشست زمین های دشت جوین

دشت جوین با وسعتی معادل6980 کیلومتر مربع در غرب استان خراسان رضوی بصورت ناودیس بین دو طاقدیس ارتفاعات جغتای در جنوب و ارتفاعات شاه جهان در شمال واقع شده که زهکش اصلی آن رودخانه کالشور جوین می‌باشد. وجود بیش 1110حلقه چاه عمیق و نیمه‌عمیق در حال بهره‌برداری و عدم برنامه‌<...

full text

بررسی تاثیر تخریب منابع آب زیرزمینی بر ارزش اقتصادی سرمایه کشاورزان پسته کار استان کرمان

تعیین قیمت واقعی آب بر اساس ارزش ایجاد شده توسط این نهاده در تولید محصولات کشاورزی ضروری می­باشد. در بسیاری از مناطق جهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، ارزش اقتصادی بسیار بالای آب در مقابل هزینه­های تامین آب و عدم کنترل و مدیریت مناسب، باعث بهره­برداری    بی­رویه از آب­های زیرزمینی شده است. در مطالعه جاری اثر منفی ناشی از بهره­برداری بی­رویه، بر روی ارزش مالکیت آب برای کشاورز، در سال 1391، د...

full text

بررسی امکان تخلیه لجن حاصل از تصفیه‌خانه‌های آب به شبکه فاضلاب و تاثیر آن بر روی فرآیندهای تصفیه‌خانه فاضلاب

یکی از مهمترین مواد زائد تولید شونده در تصفیه‎خانه‌های متعارف آب، لجن حاصل از فرآیند تصفیه آب است که به‏صورت روزانه و در مقادیر قابل‏توجه تولید می‏شود. هدف اصلی این تحقیق، بررسی امکان تخلیه این لجن در سیستم تصفیه فاضلاب شهری مشتمل بر شبکه جمع‌آوری و انتقال فاضلاب و تصفیه‌خانه فاضلاب شهر تهران به‏منظور مدیریت موثر زیست‌محیطی آن از طریق جلوگیری از تخلیه مستقیم به محیط‏زیست از یک‌سو و بهره‌بردن از...

full text

برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و نشست منطقه ای: مطالعه ی موردی شهر دامنه، اصفهان

از دلایل اصلی فرونشست زمین می‏توان به افت سطح آب بر اثر برداشت بی‏رویه از آبخوان‏ها اشاره نمود که موجب کاهش حجم، تراکم برگشت‌ناپذیر و وارد آمدن آسیب‏های غیر قابل جبران به آن‏ها می‏شود. طی سال‌های گذشته فرونشست‏های پدیدآمده در ایران به دلیل افت سطح آب زیرزمینی، لطمه‏ی فراوانی به زمین‏های کشاورزی، ساختمان‏های مسکونی، جاده‏ها، خطوط انتقال نیرو و غیره وارد آورده است. شهر دامنه در غرب استان اصفهان ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 4

pages  77- 88

publication date 2007-01-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023